പെഗസാസ് തന്റെ ഫോൺ ചോർത്തിയെന്ന് പറഞ്ഞതും പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി ഇന്ത്യയ്ക്ക് മേൽ നിയന്ത്രണങ്ങൾ അടിച്ചേൽപ്പിക്കുകയാണെന്ന് രാഹുൽ പറഞ്ഞതുമാണ് ബിജെപി നേതാക്കളെ ചൊടിപ്പിച്ചത്. മാത്രമല്ല ഒരു വിദേശരാജ്യത്ത് ചെന്ന് ‘ഇന്ത്യയെ’ ഇകഴ്ത്തി സംസാരിക്കുകയും അയൽ രാജ്യമായ ചൈനയെ പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്നും ബിജെപി നേതാക്കൾ രാഹുലിനെതിരെ ആരോപണമുന്നയിക്കുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ അത് മാത്രമല്ല രാഹുൽ അവിടെ പറഞ്ഞത്. വിഷയത്തിലൂന്നി തന്റെതായ ആശയങ്ങളെ വിദ്യാർഥികൾക്ക് മുന്നിൽ അവതരിപ്പിക്കുക കൂടി രാഹുൽ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കന്യാകുമാരി മുതൽ കശ്മീർ വരെ ഇന്ത്യയുടെ മനസ്സറിഞ്ഞു നടത്തിയ ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയുടെ വിശേഷങ്ങളിലാണ് രാഹുൽ ആ പ്രഭാഷണം ആരംഭിച്ചത് തന്നെ. 12 സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി 4,000 കിലോമീറ്റർ നാലര മാസമെടുത്താണ് താൻ സഞ്ചരിച്ചതെന്ന് രാഹുൽ വിദ്യാർഥികളോട് പറഞ്ഞു. 2022 സെപ്തംബർ മുതൽ 2023 ജനുവരി വരെ 12 സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ രാഹുൽ നയിച്ച ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയുടെ രൂപരേഖയിൽ തുടങ്ങിയ പ്രഭാഷണം അമേരിക്കയുടെയും ചൈനയുടെയും ഉൽപ്പാദനമേഖലകളെയും സ്പർശിച്ച് ഇന്ത്യയിലെ നിലവിലെ ജനാധിപത്യ സംവിധാനത്തിൽ ബിജെപി നടത്തുന്ന കടന്നുകയറ്റങ്ങളെയും കൂടി പ്രതിപാദിച്ചാണ് അവസാനിപ്പിച്ചത്.
ഭാരത് ജോഡോ യാത്ര
ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തിരഞ്ഞാൽ യാത്രകളുടെ പ്രാധാന്യം മനസിലാകുമെന്ന് പറഞ്ഞ രാഹുൽ ബ്രിട്ടീുകാർക്കെതിരെ മഹാത്മാഗാന്ധി നടത്തിയ ദണ്ഡിയാത്രയെക്കുറിച്ച് പറഞ്ഞുകൊണ്ടാണ് തന്റെ ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയിലെ അനുഭവങ്ങളിലേക്ക് കടന്നത്. നിങ്ങൾ നിങ്ങളെ തന്നെ അടച്ചു പിടിച്ചു കൊണ്ട് മറ്റൊരാളെ കേൾക്കുക എന്നതാണ് ഇത്തരം യാത്രകളിൽ സംഭവിക്കുന്നതെന്നും തന്റെ അനുഭവവും മറ്റൊന്നായിരുന്നില്ല എന്നും രാഹുൽ പറഞ്ഞു. രാഷ്ട്രീപരമായ ആശയവുമായാണ് യാത്ര തുടങ്ങിയതെങ്കിലും അത് പലപ്പോഴും തന്നോടൊപ്പം യാത്രയിൽ ചേർന്ന, തന്നെ കാണാനെത്തിയ പല മനുഷ്യരുടെയും സ്വകാര്യമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്കും സംഭാഷണങ്ങളിലേക്കുമാണ് തന്നെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടു പോയതെന്നും, യാത്രയിലുടനീളം ഉണ്ടായ ചില സംഭവങ്ങൾ വിവരിച്ച് രാഹുൽ വിശദീകരിച്ചു. യാത്രയിൽ തന്റെ കൈപിടിച്ച് ഒരു സഹോദരനെന്ന നിലയിൽ വിശ്വസിക്കുകയും തന്നിൽ വിശ്വാസമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്ത ആളുകളുമായുള്ള ആശയവിനിമയം ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ എന്ന നിലയിൽ തന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിനെ മാറ്റിമറിച്ചെന്നും രാഹുൽ കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
മറ്റുള്ളവരെ കേൾക്കുക എന്നതിന്റെയും അഹിംസയുടെയും ശക്തി എന്താണെന്ന് വ്യക്തമാക്കാൻ കശ്മീരിൽ താൻ ഭീകരരെ മുഖാമുഖം കണ്ട കാര്യവും രാഹുൽ വിശദീകരിച്ചു. യാത്ര കാശ്മീരിലേക്ക് കടന്നപ്പോൾ, തന്നോട് അവിടെ നടക്കാൻ പറ്റില്ലെന്നാണ് ഉദ്ദ്യോഗസ്ഥർ ആദ്യം പറഞ്ഞത്. തനിക്ക് നേരെ ഗ്രനേഡുകൾ എറിയുമെന്നും അതിനാൽ നടത്തം നിർത്താനുമാണ് സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർ തന്നോട് ആവശ്യപ്പെട്ടത്. അങ്ങനെ എന്തെങ്കിലും സംഭവിച്ചാൽ തന്റെ കൂടെ നടക്കുന്ന 120 പേരുടെ ഉത്തരവാദിത്തവും ഞാൻ ഏറ്റെടുക്കേണ്ടി വരും. ഞാൻ എന്റെ ആളുകളുമായി സംസാരിച്ചു, എനിക്ക് നടത്തം തുടരണമെന്ന് അവരോട് പറഞ്ഞു. ഞങ്ങൾ നടത്തം തുടർന്നു, പെട്ടെന്ന് എല്ലായിടത്തും ദേശീയ പതാക കാണപ്പെട്ടു,” രാഹുൽ പറഞ്ഞു.
ഇതിനിടെ അജ്ഞാതനായ ഒരാൾ തന്നെ സമീപിച്ച് താഴ്വരയിലെ ജനങ്ങളെ കേൾക്കാൻ വന്നതാണോ എന്ന് ചോദിച്ചു. മാത്രമല്ല സമീപത്ത് നിൽക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ആളുകളെ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ച് അവർ തീവ്രവാദികളാണെന്ന് പറയുകയും ചെയ്തു. “ഞാൻ അവരെ നോക്കി, ഞാൻ കുഴപ്പത്തിലാണെന്ന് വിചാരിച്ചു. പക്ഷേ ഒന്നും സംഭവിച്ചില്ല, ഞങ്ങൾ യാത്ര തുടർന്നു. കാരണം ഇതാണ് മറ്റൊരാളെ കേൾക്കുക എന്നുള്ള പ്രവൃത്തിയുടെ ശക്തി,” രാഹുൽ ഗാന്ധി പറഞ്ഞു. കാശ്മീരിലെ യാത്രയുടെ ചിത്രങ്ങൾ കാണിച്ചുകൊണ്ടാണ് രാഹുൽ ഇത് പറഞ്ഞത്. ജനങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെടേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയിൽ നിന്നാണ് ഭാരത് ജോഡോ എന്ന ആശയം ഉടലെടുത്തത്. മാത്രമല്ല വർധിച്ചു വരുന്ന തൊഴിലില്ലായ്മ, അസമത്വം എന്നിവയിലേക്ക് കൂടി ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുക എന്നതും യാത്രയുടെ ലക്ഷ്യം ആയിരുന്നുവെന്ന് രാഹുൽ പറഞ്ഞു.
ഇന്ത്യൻ ജനാധിപത്യം
ഇന്ത്യയിൽ ജനാധിപത്യത്തിന് ആവശ്യമായ സ്ഥാപന ചട്ടക്കൂട് പരിമിതമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്നും ഇന്ത്യൻ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഘടന തന്നെ ആക്രമിക്കപ്പെടുകയാണെന്നും രാഹുൽ പറഞ്ഞു. “ഇന്ത്യൻ ജനാധിപത്യം ആക്രമിക്കപ്പെടുകയാണ്. ജനാധിപത്യത്തിനെതിരായ ആക്രമണത്തെ പ്രതിരോധിക്കാനാണ് ഞങ്ങൾ ശ്രമിക്കുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. മാത്രമല്ല പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾക്കെതിരെ യുക്തിരഹിതമായ ക്രിമിനൽ കേസുകൾ ചുമത്തുന്നതിന്റെ നിരന്തര സമ്മർദം പ്രതിപക്ഷം നേരിടുന്നുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ജനാധിപത്യത്തിലെ അടിസ്ഥാന ഘടകങ്ങളായ പാർലമെന്റ്, മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യം, ജുഡീഷ്യറി ഇവയൊക്കൊയും ഇന്ത്യയിൽ നിയന്ത്രണങ്ങൾ നേരിടുന്നുണ്ടെന്നും രാഹുൽ കൂട്ടിച്ചേർത്തു മാധ്യമങ്ങളെയും ജുഡീഷ്യറിയെയും പിടിച്ചെടുക്കുക, നിയന്ത്രിക്കുക, നിരീക്ഷണം, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ, ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ, ദളിതർ, ആദിവാസികൾ എന്നിവർക്കെതിരെയുള്ള ആക്രമണം, വിയോജിപ്പുകൾ അടച്ചുപൂട്ടൽ എന്നിവ സർക്കാർ ചെയ്യുന്നുവെന്ന് രാഹുൽ ഗാന്ധി തന്റെ പ്രഭാഷണത്തിൽ ആരോപിച്ചു.
ഒരു കാരണവശാലും ക്രിമിനൽ കേസുകളാകാൻ പാടില്ലാത്ത കാര്യങ്ങൾക്ക് വരെ തനിക്ക് ക്രിമിനൽ കേസുകളെ നേരിടേണ്ടി വന്നുവെന്നും രാഹുൽ പറഞ്ഞു. പാർലമെന്റ് മന്ദിരത്തിന് മുന്നിൽ നിൽക്കുകയും പ്രശ്നങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുകയും ചെയ്തതിനാണ് പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികളുടെ നേതാക്കളെ ജയിലിലടച്ചതെന്ന് പോലീസ് കസ്റ്റഡിയിലെടുത്തിരിക്കുന്ന ചിത്രം കാണിച്ചുകൊണ്ട് രാഹുൽ പറഞ്ഞു. ഇത് ഒരു തവണയല്ല മൂന്നും നാലും തവണ സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾക്കും മാധ്യമങ്ങൾക്കും നേരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങളെ കുറിച്ചും നിങ്ങൾ ഒരു പക്ഷേ കേട്ടിരിക്കാമെന്നും എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് മനസ്സിലാകുമെന്നും അദ്ദേഹം വിദ്യാർത്ഥികളോട് പറഞ്ഞു.
മാത്രമല്ല പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളുടെ ഫോൺ ചോർത്താൻ സർക്കാർ പെഗാസസ് ഉപയോഗിച്ചുവെന്നും രാഹുൽ ആരോപിച്ചു. തന്റേതുൾപ്പെടെ നിരവധി രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കളുടെ ഫോണുകൾ ചോർത്താൻ ഇസ്രയേലി സ്പൈവെയർ പെഗാസസ് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെന്നാണ് രാഹുൽ വ്യക്തമാക്കിയത്. “എന്റെ ഫോണിൽ പെഗാസസ് ഉണ്ടായിരുന്നു. ധാരാളം രാഷ്ട്രീയക്കാരുടെ ഫോണിൽ പെഗാസസ് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഇന്റലിജൻസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരാണ് എന്നെ വിളിച്ചിട്ട് ‘ദയവായി നിങ്ങൾ ഫോണിൽ ശ്രദ്ധിച്ച് സംസാരിക്കണമെന്നും കാരണം ഞങ്ങൾ റെക്കോർഡ് ചെയ്യുന്നുണ്ടെന്നും പറഞ്ഞത്.
അമേരിക്കയും ചൈനയും
രണ്ടാം ലോകയുദ്ധത്തിനും 1991-ലെ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ തകർച്ചയ്ക്കും ശേഷമുള്ള യുഎസിന്റെയും ചൈനയുടെയും വൈവിധ്യമാർന്ന പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചും രാഹുൽ സംസാരിച്ചു. വ്യക്തിസ്വാതന്ത്ര്യം എന്നത് അമേരിക്കയിൽ വളരെ ആഴത്തിലുള്ളതാണെന്ന് പറഞ്ഞ രാഹുൽ ആർക്കും അമേരിക്കയിൽ വന്ന് സ്വപ്നം കാണാവുന്നതാണെന്നും കൂട്ടിചേർത്തു. താൻ ഇവിടെ പഠിച്ച ആളാണെന്ന് പറഞ്ഞ രാഹുൽ പഴയൊരു സംഭവം ഉദാഹരണമായി എടുത്തുപറയുകയും ചെയ്തു. പിതാവ് രാജീവ് ഗാന്ധിയുടെ മരണത്തിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ എയർപോർട്ടിലെത്തിയ തന്റെ ഐഡി പരിശോധിച്ചില്ലെന്നായിരുന്നു രാഹുൽ പറഞ്ഞത്. പിന്നീടും അവിടെയെത്തിയ തന്നെ തന്റെ ഐഡി പരിശോധിക്കാതെ തന്നെ അവർ വിമാനത്താവളത്തിലൂടെ കടത്തി വിട്ടിട്ടുണ്ട്. പക്ഷേ 9/11 ന് ശേഷം സാഹചര്യം മാറിയെന്നും രാഹുൽ പറഞ്ഞു. അമേരിക്കയ്ക്കുള്ളിൽ അവർ നിങ്ങളെ വിശ്വസിക്കുകയും സംരക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യും. രാജ്യത്തിന് പുറത്ത് അവർക്ക് ചിലപ്പോൾ മോശം കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ കഴിയുമെന്നും രാഹുൽ കൂട്ടിചേർത്തു.
താൻ ചൈനയെക്കുറിച്ച് പറയാൻ വിദഗ്ധനല്ലെന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ടാണ് നിലവിൽ ചൈനയിലേക്ക് ഉൽപ്പാദനം വൻതോതിൽ മാറുന്നതിനെക്കുറിച്ച് രാഹുൽ പറഞ്ഞു തുടങ്ങിയത്. എന്നാൽ ചൈനയെക്കുറിച്ച് മുതിർന്ന നേതാക്കളുമായി നടത്തിയ സംഭാഷണത്തിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ കാര്യങ്ങളാണ് പങ്കു വയ്ക്കുന്നതെന്നാണ് രാഹുൽ പറഞ്ഞത്. ചൈനയ്ക്ക് മഞ്ഞ നദിയെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ കഴിയുന്നില്ലെങ്കിൽ, ചൈനയുടെ വികസനത്തിൽ ഒരു ക്രമക്കേടുണ്ടെന്ന് പറഞ്ഞത് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിലെ ഒരു മുതിർന്ന വ്യക്തിയാണ്. ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനിൽ നിന്നും താൻ ഒരിക്കലും കേട്ടിട്ടില്ലാത്ത തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായ ഒരു ചിന്താരീതിയാണിത്. ചൈന ഊർജം അടക്കമുള്ള മേഖലകളിൽ നിരന്തരം ഇടപെടുകയും അവയെ രൂപപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ചൈനയിലേക്ക് ഉൽപ്പാദനം വൻതോതിൽ മാറുന്നതിനെക്കുറിച്ചും ഇന്ത്യ, യുഎസ് തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിലെ ഉൽപ്പാദനം കുറയുന്നതിനെക്കുറിച്ചും സംസാരിച്ച അദ്ദേഹം ഇത്തരം അസമത്വത്തിന്റെ പ്രശ്നങ്ങൾ അടിയന്തിരമായി പരിഹരിക്കേണ്ടതുണ്ടെന്നും പറഞ്ഞു. ജനാധിപത്യ സംവിധാനങ്ങൾക്ക് കീഴിൽ ഉൽപ്പാദനം നടക്കാത്ത സ്ഥിതിവിശഷം ഒരു രാജ്യത്തിന് താങ്ങാനാവില്ല. അതിനാൽ, ഒരു ജനാധിപത്യ അന്തരീക്ഷത്തിൽ നിങ്ങൾ എങ്ങനെ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ച് പുതിയ ചിന്ത ആവശ്യമാണെന്നും ഇതിനെക്കുറിച്ച് നിരന്തരമായി ചർച്ചകൾ നടക്കേണ്ടതുണ്ടെന്നും രാഹുൽ പറഞ്ഞു.