കോഹിനൂർ ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരിച്ചുവന്നിട്ടുണ്ട് ഒരിക്കല്
ഇറാനിയൻ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ശക്തനായ ഭരണാധികാരിയെന്നറിയപ്പെടുന്ന നാദർ ഷാ അഫ്ഷാർ 1739ൽ ഇന്ത്യയിൽ നടത്തിയ അധിനിവേശത്തിന്റെ കാലത്ത് വലിയ കൊള്ളയടികൾ നടത്തി. അന്ന് കോഹിനൂർ രത്നവും അക്കൂട്ടത്തിൽ പെട്ടു. 70 വർഷത്തോളം പല രാജാക്കന്മാരുടെ കൈമറിഞ്ഞ് ഒടുവിൽ ഇന്ത്യയിലേക്കു തന്നെ രത്നം എത്തിച്ചേർന്നു. 1813ൽ സിഖ് രാജാവായ രഞ്ജിത് സിങ്ങിന്റെ കൈവശം ഈ രത്നം എത്തിച്ചേർന്നു.
ഈ രത്നത്തിന് കൈവന്ന മൂല്യം അതിന്റെ വിലയെ മാത്രം അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തിയുള്ളതല്ല. പല രാജാക്കന്മാരിലൂടെ കൈമറിഞ്ഞെത്തിയ ഈ രത്നത്തിന് എല്ലാ രത്നങ്ങളുടെയും മുകളിലുള്ള ഒരു രാജകീയസ്ഥാനം കൈവന്നു. എല്ലാത്തിനും മുകളിൽ അധികാരമുള്ളയാൾ അണിയുന്ന ആഭരണമെന്ന ബ്രാൻഡ് കോഹിനൂരിനു ചുറ്റും തിളങ്ങി.
സ്ട്രോക്ക് മൂലം രഞ്ജിത് സിങ് മരണപ്പെട്ടതിനു ശേഷം ഈ രത്നം പിന്നെയും പലകൈമറിഞ്ഞു. നാല് രാജാക്കന്മാരുടെ കൈകളിൽ രത്നം എത്തി. ഏറ്റവുമൊടുവിൽ രത്നം എത്തിയത് രഞ്ജിത് സിങ്ങിന്റെ ഇളയപുത്രൻ, പത്തുവയസ്സുള്ള ദുലീപ് സിങ്ങിന്റെ കൈകളിലാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മ റാണി ജിൻഡാൻ ആണ് രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നത്. രണ്ടാം ആംഗ്ലോ സിഖ് യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട പഞ്ചാബ് രാജ്യം ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിൻകീഴിലായി. യുദ്ധത്തിനൊടുവിൽ കമ്പനിയും ലാഹോർ മഹാരാജാവ് ദുലീപ് സിങ്ങും തമ്മിലൊപ്പിട്ട കരാറിൽ കോഹിനൂർ രത്നം ഇംഗ്ലണ്ടിന്റെ രാജ്ഞിക്ക് സമർപ്പിക്കുന്നതായി പറയുന്നുണ്ട്.
വീണ്ടും കോഹിനൂർ വാർത്തയാകുമ്പോൾ
കോഹിനൂർ രത്നം ഇടക്കിടെ വാർത്താപ്രാധാന്യം നേടാറുണ്ട്. ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ വലിയതോതിൽ സമ്പത്ത് കൊള്ളയടിച്ച് കൊണ്ടുപോയിട്ടുണ്ട്. ആ സമ്പത്തിന്റെ വലിപ്പത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കാൻ കഴിവുള്ള ഒരു ഉരുപ്പടിയെന്ന നിലയിലാണ് കോഹിനൂർ രത്നത്തെ നാം കാണാറുള്ളത്. ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ തലപ്പാവിൽ ആ രത്നം തിളങ്ങുന്നത് കാണുമ്പോൾ ഏതൊരു ഇന്ത്യാക്കാരനും അൽപ്പം വിഷമം തോന്നുക സ്വാഭാവികം.
പക്ഷെ, കോഹിനൂർ രത്നത്തിന് ഇന്ത്യയിലേക്ക് ഇനിയൊരു തിരിച്ചുവരവുണ്ടാകുമോ? ഈ ചോദ്യം ഇപ്പോളുയരുന്നതിനു കാരണം പുറത്തുവരുന്ന ചില റിപ്പോര്ട്ടുകളാണ്. റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നത് കോഹിനൂർ രത്നത്തെ തിരിച്ചു കൊണ്ടുവരാൻ ഇന്ത്യ പ്രചാരണം തുടങ്ങുന്നുവെന്നാണ്.
നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാർ ഈ പ്രചാരണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകുമെന്നാണ് റിപ്പോര്ട്ടുകൾ പറയുന്നത്. ഈ പ്രചാരണം ഒരു ‘നയതന്ത്ര പ്രചാരണ’മായിരിക്കുമെന്ന് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസിന്റെ റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നുണ്ട്. യുകെയിലുള്ള ഇന്ത്യൻ നയതന്ത്രജ്ഞർ ഇതുസംബന്ധിച്ച ഒരപേക്ഷ അവിടെ സമർപ്പിക്കുമത്രെ. കൊളോണിയൽ കാലത്ത് ബ്രിട്ടനിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന ആയിരക്കണക്കായ മറ്റുചില നിധികളും ഇന്ത്യ തിരിച്ചു ചോദിക്കുമെന്ന് ദി യുകെ ടെലഗ്രാഫിനെ ഉദ്ധരിച്ച് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസ് പറയുന്നു.
എന്നാൽ നയതന്ത്ര പ്രതിനിധികളാരും ഇത്തരമൊരു ആവശ്യമുന്നയിച്ച് ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികളെ സമീപിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് യുകെയിൽ നിന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ വരുന്നുണ്ട്.
മോഷണവസ്തുക്കൾ ബ്രിട്ടൺ തിരിച്ചു കൊടുത്ത ചരിത്രമുണ്ടോ?
ഉണ്ട്. നൈജീരിയയിലെ ബെനിൻ സാമ്രാജ്യത്തിൽ നിന്ന് 1897ല് ബ്രിട്ടീഷ് പട്ടാളം കൊള്ളയടിച്ച നൂറുകണക്കിന് വെങ്കല ശിൽപ്പങ്ങളിൽ ചിലത് ബ്രിട്ടൺ തിരിച്ചു കൊടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഇതുപക്ഷെ സര്ക്കാരിന്റെ സംരക്ഷണയിലായിരുന്നില്ല. 1897ലെ അധിനിവേശത്തിൽ പങ്കെടുത്ത ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികന്റെ ഇന്നത്തെ പിൻഗാമികളുടെ കൈവശമാണ് ഇവയുണ്ടായിരുന്നത്. അവരുടെ മുൻകൈയിലാണിത് നടന്നത്.
രത്നം ഇന്ത്യയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നത് എളുപ്പമോ?
മെയ് ആറാംതിയ്യതി ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയായി കിരീടധാരണം ചെയ്ത കാമില്ല കോഹിനൂർ രത്നം ഒഴിവാക്കിയത് വാർത്തകളിൽ നിറഞ്ഞിരുന്നു. ഇതാണ് ഇന്ത്യയെ പ്രതീക്ഷയിലേക്ക് വീണ്ടുമുയർത്തിയതെന്ന് പറയാവുന്നതാണ്.
എന്നാൽ കോഹിനൂർ രത്നം തിരിച്ചു തരികയെന്നാൽ മറ്റനവധി പ്രശ്നങ്ങൾ അതിലുണ്ട്. നിരവധി രാഷ്ട്രങ്ങളിൽ നിന്ന് കൊള്ളയടിച്ച മുതലുകൾ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പക്കലുണ്ട്. സർക്കാരിന്റെ പക്കലും വ്യക്തികളുടെ പക്കലും. പലതും ഇന്ന് തിരിച്ചു കൊടുക്കാതിരിക്കാൻ ബ്രിട്ടൺ പറയുന്ന ന്യായങ്ങളിലൊന്ന് ആ രാജ്യങ്ങൾ ഇന്നില്ലായെന്നാണ്. ഇതേ ന്യായങ്ങൾ ബ്രിട്ടന് ആവശ്യമെങ്കിൽ കോഹിനൂരിന്റെ കാര്യത്തിലും ഉന്നയിക്കാനാകും; അവരതിന് ഇതുവരെ മുതിർന്നിട്ടില്ലെങ്കിലും.
ഈ രത്നത്തിനു വേണ്ടി ആദ്യം അവകാശമുന്നയിച്ചത് ഇന്ത്യയാണ്. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം നിരവധി തവണ ഇന്ത്യ ഈ അപേക്ഷ മുന്നോട്ടു വെച്ചു. എന്നാൽ അടുത്തകാലത്തായി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിരുന്ന പാകിസ്താനും കോഹിനൂരിൽ അവകാശമുന്നിയിച്ചു. അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലും രത്നം വലിയൊരു കാലയളവ് ചെലവഴിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നതിനാൽ അവർക്കുമുണ്ട് അവകാശവാദം. ലാഹോർ രാജാവിന്റെ പക്കൽ നിന്നാണ് ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞി ഈ രത്നം കടത്തിക്കൊണ്ടു പോയത്.
എന്താണ് ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക നിലപാട്?
കോഹിനൂർ രത്നം തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ പദ്ധതിയുണ്ടെന്നെല്ലാം പറയുന്നുവെങ്കിലും ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക നിലപാടിൽ മാറ്റമൊന്നും വന്നിട്ടില്ല. ബ്രിട്ടൺ ഈ രത്നം മോഷ്ടിച്ചതല്ല എന്നതാണ് ഇന്ത്യയുടെ നിലപാട്. ഇന്ത്യൻ രാജാവ് ആ രത്നം ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിക്ക് സമ്മാനമായി നൽകിയതാണെന്ന് ഇന്ത്യ പറയുന്നു. നരേന്ദ്രമോദി അധികാരത്തിൽ വന്നതിനു ശേഷം 2016ൽ ഈ പ്രശ്നം സുപ്രീംകോടതിയുടെ പരിഗണനയിൽ വന്നിരുന്നു. അന്ന് കേന്ദ്ര സർക്കാർ എടുത്ത നിലപാടാണിത്.
സമ്മാനം കൊടുത്തത് തിരിച്ചുചോദിക്കുന്നത് മര്യാദയല്ലെന്ന് അന്നത്തെ സോളിസിറ്റർ ജനറൽ രഞ്ജിത് കുമാർ അർത്ഥശങ്കക്കിടയില്ലാതെ വ്യക്തമാക്കി. പഞ്ചാബിനെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ സ്വന്തമാക്കിയതിനു ശേഷം ഒരു വർഷം കഴിഞ്ഞാണ് (1850) മഹാരാജാ ദുലീപ് സിങ് ഈ രത്നം ബ്രിട്ടന് സമ്മാനമായി നൽകിയതെന്നും കേന്ദ്രം വ്യക്തമാക്കി.
ചുരുക്കത്തിൽ ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് മോഷ്ടിക്കപ്പെട്ട വസ്തുക്കളുടെ പട്ടികയിൽ കോഹിനൂർ രത്നമില്ല.
കോഹിനൂർ വാങ്ങിയാൽ പ്രശ്നങ്ങൾ വേറെയുമുണ്ട്
പണ്ടത്തെ രാജാക്കന്മാർ വിവിധ രാജ്യങ്ങളെ കൊള്ളയടിക്കുകയും തങ്ങളുടെ മാതൃദേശത്തേക്ക് കൊണ്ടുവരികയും ചെയ്യുന്നത് പതിവായിരുന്നു. ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യൻ ഭൂപടത്തിനുള്ളിൽ മാത്രമല്ല അത്തരം കൊള്ളയടിക്കൾ നടന്നിട്ടുള്ളത്. പുറത്തുള്ള പല പ്രദേശങ്ങളിലും ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യൻ ഭൂപ്രദേശത്തുണ്ടായിരുന്ന രാജാക്കന്മാർ ചെല്ലുകയും അവിടെ നിന്ന് കൊള്ളയടിച്ച് കൊണ്ടുവരികയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. മറിച്ചും സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പല വിലപിടിപ്പുള്ള വസ്തുക്കളും കൊള്ളയടിക്കപ്പെട്ട് നമ്മുടെതന്നെ അയൽരാജ്യങ്ങളിലെ മ്യൂസിയങ്ങളില് സർക്കാർ ഉരുപ്പടികളായി കിടക്കുന്നുണ്ടാകാം.
ആൾ ഇന്ത്യ ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് ആൻഡ് സോഷ്യൽ ജസ്റ്റിസ് ഫ്രണ്ട് എന്ന സംഘടന നൽകിയ പൊതുതാൽപര്യ ഹരജിയിൽ 2016ൽ വാദം നടക്കവെ, സോളിസിറ്റർ ജനറൽ രഞ്ജിത് കുമാർ സുപ്രീംകോടതിയെ ബോധിപ്പിച്ചത് ഈ പ്രശ്നമാണ്. നമ്മൾ കോഹിനൂർ രത്നം ബ്രിട്ടനിൽ നിന്ന് ചോദിച്ചാൽ നമ്മുടെ പക്കൽ നിന്ന് പല നിധികളും ചോദിച്ചു വാങ്ങാൻ ആളുകളുണ്ടാകും!
എന്താണ് ബ്രിട്ടന്റെ ഔദ്യോഗിക നിലപാട്
1976ൽ പാകിസ്താനിലെ ലാഹോർ ഹൈക്കോടതിയിൽ സമാനമായ ഒരു കേസ് വാദം കേൾക്കുകയുണ്ടായി. അന്ന് ബ്രിട്ടൻ എടുത്ത നിലപാട് തങ്ങൾക്ക് കോഹിനൂർ രത്നം ലഭിച്ചത് ഒരു കരാറിന്റെ ഭാഗമായാണെന്നായിരുന്നു. അതൊരു കൊള്ളയായിരുന്നില്ലെന്ന് ബ്രിട്ടൻ കരുതുന്നു. ഇക്കാരണത്താൽത്തന്നെ രത്നം തിരികെ നല്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് ബ്രിട്ടൻ വാദിച്ചു.
കോഹിനൂർ രത്നത്തിന്റെ പ്രശ്നം വിചാരിച്ചതിലധികം സങ്കീർണമാണ്. 2016ൽ വാദംകേൾക്കലിനിടയിൽ ചീഫ് ജസ്റ്റിസായിരുന്ന ടിഎസ് താക്കൂർ അധ്യക്ഷനായ സുപ്രീംകോടതി ബഞ്ച് തന്നെ ചോദിച്ചത്, പാകിസ്താനും, ബംഗ്ലാദേശും, ഇന്ത്യയും കൂടാതെ ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക പോലും കോഹിനൂർ രത്നത്തിന്മേൽ അവകാശവാദമുന്നയിക്കുന്നുവല്ലോ എന്നാണ്. ഇക്കാര്യത്തിൽ ഒരു വ്യക്തത കേന്ദ്രം വരുത്തണമെന്നും കോടതി അന്നാവശ്യപ്പെട്ടു. എന്തായാലും ഈ പ്രശ്നത്തിൽ ഇനിയും വ്യക്തത കൈവന്നിട്ടില്ല.
എന്തുകൊണ്ടാണ് ഇപ്പോൾ ഈ പ്രശ്നം ഉയർന്നു വരുന്നത് എന്നുമാത്രം ആലോചിക്കുന്നതായിരിക്കും ശരിയായ വഴി. രത്നം ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് ബ്രിട്ടൻ മോഷ്ടിച്ചതാണെന്ന് നാം ഇപ്പോഴും ഔദ്യോഗികമായി വാദിക്കുന്നില്ല. നിലപാടിൽ എന്തെങ്കിലും മാറ്റം വരുത്താൻ പദ്ധതിയുള്ളതായും വാർത്തയില്ല. 2016ൽ സുപ്രീംകോടതിയിൽ കേന്ദ്രം എടുത്ത നിലപാടിൽ മാറ്റമുള്ളതായും എവിടെയും കേൾക്കുന്നില്ല. ആകെ നമുക്കു മുന്നിൽ കാണുന്ന ഒരേയൊരു കാര്യം, 2024ൽ ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കാൻ പോകുന്നു എന്നതാണ്. ദേശീയതാ വികാരം ഉയർത്താൻ ഇത്തരം ചില പ്രശ്നങ്ങൾ ഇനിയും ആവശ്യമായി വരുമെന്ന് അനുമാനിക്കാം.