നാനോ ചിപ്പ് ഘടിപ്പിച്ച നോട്ടെന്ന പരാമര്‍ശത്തിലൂടെ ഇന്ത്യക്കാരുടെ ശ്രദ്ധ നേടിയ നോട്ടായിരുന്നു 2000-ത്തിന്റേത്. ട്രോളുകളിലും ടിക്ക് ടോക്കിലുമെല്ലാമായി ജനങ്ങളുടെ മനസ്സ് കൈയേറിയ മറ്റൊരു നോട്ടും രാജ്യത്തിന്റെ കറൻസി ചരിത്രത്തിലില്ല. ചിപ്പില്ലായിരുന്നെങ്കിലും കാഴ്ചയില്ലാത്തവര്‍ക്ക് പണം തിരിച്ചറിയാന്‍ സഹായിക്കുന്ന ബ്രയിലീ സംവിധാനം അടക്കം നിരവധി ഫീച്ചറുകള്‍ നോട്ടിനുണ്ടായിരുന്നു. 2017-ല്‍ പുറത്തിറങ്ങിയ, ഈ നോട്ടാണ് റിസര്‍വ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ പിന്‍വലിച്ചത്. ഇത്രയൊക്കെ കൊട്ടിഘോഷിച്ചെത്തിയ 2000ത്തിന്റെ നോട്ട് എന്തിനാണ് ഇപ്പോള്‍ പിന്‍വലിച്ചിരിക്കുന്നത്? നിലവില്‍ ഈ നോട്ട് വ്യാപകമായി ഉപയോഗത്തിലില്ല താനും. ബാങ്കിലോ എടിഎമ്മിലോ പോലും 2000-ത്തിന്റെ നോട്ട് കിട്ടാറുണ്ടായിരുന്നില്ല. എടിഎമ്മുകളില്‍ നിന്ന് 2021-ന്റെ അവസാനത്തോടെ തന്നെ 2000 നോട്ട് വെച്ചിരുന്ന ട്രേകള്‍ ഉപേക്ഷിച്ചിരുന്നു. അതോടെ ഈ നോട്ടുകള്‍ നിരോധിക്കുകയാണെന്ന ഭയം ഉടലെടുക്കുകയും ജനം 2000 നോട്ട് കൈവശം വയക്കാന്‍ ഭയക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
ചെറിയ ഒരു ശതമാനത്തിന് മാത്രമാണ് പ്രത്യക്ഷത്തില്‍ ഈ നോട്ട് നിരോധനത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ട് ഉണ്ടാവു. അവര്‍ക്കായി നാല് മാസത്തെ സമയപരിധിയും നല്‍കിയിട്ടുണ്ട്. അപ്പോള്‍ ഉപയോഗത്തില്‍ ഇത്രയും വിരളമായി നില്‍ക്കുന്ന നോട്ട് പിന്‍വലിച്ചതും അമ്പരപ്പുണ്ടാക്കുന്നതാണ്. നിലവിലെ നോട്ട് ഏത് തരത്തിലാണ് രാജ്യത്തിന് ബുദ്ധിമുട്ട് സൃഷ്ടിക്കുക എന്നതിന് സര്‍ക്കാരില്‍ നിന്ന് ഒരു വിശദീകരണവും ഇതുവരെ ലഭ്യമായിട്ടുമില്ല. ആയിരം നോട്ടിന് 3000-ത്തിലധികം രൂപ വച്ച് കോടികള്‍ ചെലവഴിച്ച് നിര്‍മ്മിച്ച നോട്ടുകളാണിതെന്നത് നികുതിദായകരെങ്കിലും ഓര്‍ക്കേണ്ടതും തൃപ്തികരമായ ഉത്തരം സര്‍ക്കാര്‍ തരേണ്ടതുമാണ്.
റിസര്‍വ് ബാങ്ക് നോട്ട് പിന്‍വലിക്കലിന്റെ കാരണങ്ങളിലൊന്നായി പറഞ്ഞിട്ടുള്ളതും വിപണിയില്‍ ഈ നോട്ട് സജീവമല്ലാത്തതാണ്. അതിന്റെ കാരണം ഈ നോട്ടിന്റെ അച്ചടി തന്നെ 2018-19-ല്‍ നിര്‍ത്തിയിരുന്നു എന്നതാണ്. 2016-ല്‍ നോട്ട് നിരോധനത്തിന്റെ പിന്നാലെയുണ്ടായ കറന്‍സി വിനിമയ പ്രതിസന്ധി ഇല്ലാതാക്കാനാണ് 2000-ത്തിന്റെ നോട്ട് വിപണിയിലേക്ക് സജീവമായെത്തിയത്. അന്ന് 1000 രൂപ നോട്ടാണ് നിരോധിച്ചത്. നിരോധിച്ചപ്പോള്‍ പകരം ഉപയോഗിക്കാന്‍ മൂല്യം കൂടിയ 500-ന്റെ നോട്ട് ആവശ്യത്തിന് ഇല്ലെന്നത് വ്യക്തമായി. അതോടെ 2000ത്തിന്റെ നോട്ട് വന്നു. ഈ കഥയാണ് കഴിഞ്ഞ ദിവസം നോട്ട് നിരോധന വാര്‍ത്ത വന്നപ്പോള്‍ തുഗ്ലക് പരിഷ്‌കാരത്തിന്റെ ബാക്കി പത്രമെന്ന കോണ്‍ഗ്രസ് നേതാവ് ജയറാം രമേശിന്റെ പരാമര്‍ശത്തിന് പിന്നില്‍. 1000-ത്തിന്റെ നോട്ട് നിരോധിച്ച ശേഷമാണ് കേന്ദ്രം 500 രൂപയുടെ കുറവ് മനസ്സിലാക്കിയത്. ആദ്യം പ്രവര്‍ത്തിക്കുക, പിന്നെ ചിന്തിക്കുക എന്നതാണ് രാജ്യത്തെ സ്വയം പ്രഖ്യാപിത ‘ലോകഗുരു’ ചെയ്യാറുള്ളതെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
പരാജയപ്പെട്ട കറൻസികൾ
1922-ൽ വേഴ്സായ് ഉടമ്പടി പ്രകാരം കൊടുത്തുതീർക്കേണ്ട നഷ്ടപരിഹാരം നൽകാനാകാത്തതിനെ തുടർ‌ന്നുണ്ടായ സംഭവവികാസങ്ങൾ ജർമ്മനിയെ സാമ്പത്തികപ്രശ്നത്തിലാക്കി. ഈ പ്രതിസന്ധിയെ മറികടക്കാൻ കരുതൽദ്രവ്യമില്ലാതെ നോട്ടുകൾ അടിച്ചിറക്കി ജർമ്മനി. ആവശ്യത്തിലധികം പണം വിപണിയിൽ ഒഴുകി എന്നതായിരുന്നു ഈ നീക്കത്തിന്റെ ഫലം. പ്രതിസന്ധിക്ക് പരിഹാരമായി കൊണ്ടുവന്ന കറൻസി പുതിയ പ്രതിസന്ധികൾ രാജ്യത്തുണ്ടാക്കി.
ലോകയുദ്ധാനന്തരം തന്നെയാണ് നിലവിലെ കറൻസിയെ മാറ്റി പുതിയൊരു കറൻസി കൊണ്ടുവരാൻ ഹംഗറി തീരുമാനിച്ചത്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഹൈപ്പർഇൻഫ്ലേഷൻ നേരിട്ട ഒരു കറൻസിയാണിത്. 1000 രൂപയുടെ കറൻസിയായിരുന്നു പെംഗോയുടെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന മൂല്യമുള്ള നോട്ട്. എന്നാൽ പണപ്പെരുപ്പം കൈവിട്ടുപോയതോടെ ചെറിയൊരു വസ്തു വാങ്ങണമെങ്കിൽപ്പോലും ചാക്കുകണക്കിന് നോട്ടുകളുമായി പോകേണ്ട സ്ഥിതി വന്നു. ഇതോടെ 10,000,000 ഡിനോമിനേഷൻ ഉള്ള നോട്ട് ഹംഗറി പുറത്തിറക്കി. ഇവിടെയും സംഗതി നിന്നില്ല. 1927-ലാണ് ആദ്യത്തെ പെംഗോ ഇറങ്ങിയത്. 1946-ലെത്തിയപ്പോൾ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഡിനോമിനേഷനുള്ള കറൻസി 100,000,000,000,000,000,000 പെംഗോയുടേതായിരുന്നു. 1947-ൽ ഹംഗറി തങ്ങളുടെ നോട്ടു പരിഷ്കാരം അവസാനിപ്പിച്ചു. പെംഗോ പിൻവലിച്ചു. പഴയ നോട്ട് വീണ്ടും നിലവിൽ വന്നു.
സമാനമായ ഒരു നോട്ടു പ്രതിസന്ധി 1971-1981 കാലത്ത് ചിലിയിലും ഉണ്ടായിരുന്നു. സ്വകാര്യ കമ്പനികളെ ദേശസാൽക്കരിക്കാൻ സർക്കാർ തീരുമാനമെടുത്തത് വലിയ സാമ്പത്തികക്കുഴപ്പം രാജ്യത്തുണ്ടാക്കി. ഇതോടെ കരുതൽദ്രവ്യബലമില്ലാതെ കറൻസിയിറക്കാൻ ചിലി തീരുമാനിച്ചു. ഫലം, പണപ്പെരുപ്പം.
ഇന്ത്യയിലെ നോട്ടുനിരോധനവും, പുതിയ നോട്ടിന്റെ വരവുമെല്ലാം ലോകചരിത്രത്തിലെ അപൂർവ്വ സംഭവങ്ങളിലൊന്നാണ്. ‘ഇതാരും സ്വന്തം രാജ്യത്ത് അനുകരിക്കരുതെ’ന്ന് ലോകത്തിലെ വിഖ്യാതരായ സാമ്പത്തികശാസ്ത്രജ്ഞർ ജാഗ്രതപ്പെടുത്തി.
തെറ്റ് തിരുത്തല്‍ മഹാമഹം ഇങ്ങനെയും
2016-ല്‍ കള്ളപ്പണത്തിന്റെ ഒഴുക്ക് ഇല്ലാതാക്കാനാണ് ഇന്ത്യയിൽ നോട്ട് നിരോധനം കൊണ്ടുവന്നതെന്ന കേന്ദ്രത്തിന്റെ വാദം നിലനില്‍ക്കെ തന്നെ 2000ത്തിന്റെ നോട്ട് പുറത്തിറക്കിയതും അതിന് പിന്നാലെയുണ്ടായ ട്രോളുകളും സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധരുടെ വിലയിരുത്തലുകളും ബിജെപിയ്ക്കുണ്ടാക്കിയ നാണക്കേട് കുറച്ചൊന്നുമല്ല. തങ്ങളുടെ മണ്ടത്തരത്തിന്റെ പ്രതിനിധിയായി ആ മജന്തനിറമുള്ള നോട്ട് പൊതുമണ്ഡലത്തില്‍ അങ്ങനെ വിരാജിക്കുന്നതില്‍ തീരേ താല്‍പര്യപ്പെടുന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല അവര്‍ക്ക്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ മറ്റ് നോട്ടുകള്‍ വീണ്ടും വിപണിയിലേക്ക് ഒഴുകിയെത്തിയതോടെ 2017-ല്‍ 2000-ത്തിന്റെ അച്ചടി നിര്‍ത്തലാക്കി. ഇടക്കിടെ നോട്ടുകള്‍ നിരോധിക്കുമെന്ന സൂചനയും നല്‍കി. നിലവിലെ 2000 രൂപ മൂല്യമുള്ള നോട്ടുകളില്‍ ഭൂരിഭാഗവും 2017 മാര്‍ച്ചിന് മുമ്പാണ് പുറത്തിറക്കിയത്. 2019-ല്‍ ആര്‍ബിഐ 2000-ത്തിന്റെ വ്യാജ നോട്ടുകള്‍ പാകിസ്താനില്‍ നിന്ന് അച്ചടിച്ച് ഇന്ത്യയില്‍ വിതരണം ചെയ്യുന്നതായി വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു.ഒടുവില്‍ രണ്ട് വര്‍ഷം കഴിഞ്ഞപ്പോള്‍ നിരോധന പ്രഖ്യാപനവും ഇറക്കി.
നാണയങ്ങള്‍ വരെ നിരോധിക്കപ്പെടും?
ധനമന്ത്രിയും പ്രധാനമന്ത്രിയും കേന്ദ്രസര്‍ക്കാരുമെല്ലാം ഇക്കുറി മൗനത്തിലാണ്. ആരും നോട്ട് നിരോധനത്തിന്റെ ഗുണങ്ങളെ കുറിച്ച് മിണ്ടുന്നില്ല, ന്യായീകരണങ്ങളും കാണുന്നില്ല. കുറച്ചെങ്കിലും ന്യായീകരിക്കാവുന്ന വസ്തുത ഈ നോട്ടിന്റെ ആയുസ്സ് 4-5 വര്‍ഷമായിരുന്നു എന്ന ആര്‍ബിഐയുടെ വാദമാണ്. ആ കാലാവധി നോട്ട് പൂര്‍ത്തിയാക്കുകയും ചെയ്തു. ഇനി ഗുണഫലമായി കാണാനാവുന്നത് ബാങ്കുകളുടെ നിക്ഷേപ ശേഖരണം നേരിയ തോതില്‍ മെച്ചപ്പെടുമെന്ന പ്രതീക്ഷയാണ്. അതിലൂടെ ഹ്രസ്വകാല പലിശനിരക്കില്‍ മിതമായ മാറ്റം വന്നേക്കുമെന്നും ഐസിആര്‍എ റേറ്റിംഗ്‌സ് ഫിനാന്‍ഷ്യല്‍ സെക്ടര്‍ സീനിയര്‍ വൈസ് പ്രസിഡന്റ് കാര്‍ത്തിക് ശ്രീനിവാസനെ പോലുള്ളവര്‍ പറയുന്നു.
അതേസമയം, പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളും സോഷ്യല്‍ മീഡിയയുമെല്ലാം ആഘോഷത്തിലാണ്. പ്രതിരോധിക്കാന്‍ ബിജെപി നേതാക്കളാവട്ടെ ഇക്കുറിയും കൂട്ട് പിടിക്കുന്നത് കള്ളപ്പണം തടയലിനെയാണ്. 1000-ത്തിന്റെ നോട്ടിന്റെ കഥപോലെ കള്ളപ്പണക്കാര്‍ അതെല്ലാം സൂക്ഷിക്കുന്നത് ഉയര്‍ന്ന മൂല്യമുള്ള 2000 നോട്ടായാണത്രേ. നോട്ട് നിരോധിച്ചതോടെ അവര്‍ക്ക് ആ പണം ഉപയോഗിക്കാന്‍ സാധിക്കില്ല. ബാങ്കില്‍ കൊണ്ടുപോയാല്‍ വ്യാജ കറന്‍സിയാണെന്ന് തിരിച്ചറിയും. വിപണിയിലാണെങ്കില്‍ ഉപയോഗത്തിലും ഇല്ല. പക്ഷെ അപ്പോഴും ഒരു സംശയം മാത്രം ബാക്കി നില്‍ക്കുന്നു. 1000-ത്തിന്റെ നോട്ട് നിരോധിച്ചപ്പോഴും ഇതേ കാരണമല്ലേ പറഞ്ഞിരുന്നത്? അതെല്ലാം കേട്ട്, ഈ നേതാക്കളും സര്‍ക്കാരിന്റെയും വാക്ക് കടമെടുത്താല്‍ വന്‍ നഷ്ടം സംഭവിച്ച ഈ കള്ളപ്പണക്കാര്‍ വീണ്ടും വലിയ മൂല്യമുള്ള നോട്ട് കെട്ടുകള്‍ തന്നെ കള്ളപ്പണമായി സൂക്ഷിച്ച് വയ്ക്കുമോ? അത്രയ്ക്ക് മണ്ടന്‍മാരാണോ ഇവിടുത്തെ കള്ളന്‍മാര്‍! ഇനി കള്ളന്‍മാര്‍ക്ക് ബുദ്ധികൂടിയെന്ന് കരുതി ഒരു രൂപ പോലുള്ള നാണയങ്ങള്‍ വരെ നിരോധിക്കപ്പെടാനും മതി.
